Rondvaart met de Enterse Zomp in Overijssel

Sinds 26 april 1986 ligt in Rijssen een curieus vaartuig. Het is de Enterse Zomp, de 'Regt door Zee' genaamd. Het schip ligt in de haven bij de Pelmolen die dicht bij het rivierje de Regge is gelegen.

Rijssen is een stad in Twente. Men noemt het ook wel "De Poort van Twente. Dat komt doordat het als een soort poort aan de oostkant van Twente ligt. Rijssen ligt aan de Regge. de Regge is een riviertje dat uitmond in de Overijsselse Vecht.

Op de Regge kun je kanovaren maar ook met de Enterse Zomp varen, en nog veel meer.

Vroeger voeren er honderden zompen in Oost-Nederland over de Regge en Vecht, Berkel en Schipbeek om de mensen te voorzien van de noofzakelijke levensbehoeften. Vaak was het vervoer over landwegen heel moeilijk of onmogelijk. De Zomp was functioneel afgestemd op de eisen die men er aan stelde. Als er niet gezeild kon worden, moet een man de schuit kunnen slepen. Het moest gemakkelijk wendbaar zijn op bochtige rivieren, weinig diepgang hebben (dus voorzien van een platte bodem). De constructie moest sterk zijn en de schuit moest toch een behoorlijk laadvermogen hebben (ca. 12 ton).

De zompen werden allemaal in Enter gebouwd, op een drietal scheepswerven. Twee ervan werden beheerd door de Schuitemakers, die er door de eeuwen heen duizenden gebouwd hebben.

Enter is een gezellig dorp met zo'n 7000 inwoners en bestaat al sinds 1188. Vroeger leefden de Entenaren voornamelijk van de landbouw maar later werd Enter een belangrijk middelpunt voor de handel. Deze handel werd mogelijk gemaakt door de Zomp, een platbodemschuit waarmee goederen vervoerd konden worden over ondiepe rivieren. In 1830 waren er meer dan 130 Enterse Zompen in Enter.

Men bouwde ongeveer drie maanden lang aan een Zomp, die ongeveer evenveel kostte als een huis. Na de tweede wereldoorlog was er van al die zompen niet veel meer over dan een schamel aantal restanten. De laatste schuit was voordien bevaren door Jans ten Berge. Zijn schip werd ondergebracht in het openlucht museum te Arnhem waar in de tweede wereldoorlog een granaat het schip versplinterde. Deze restanten zijn nu samen met alles rondom de zompvaart te zien in het Zompenmuseum in Enter.




De zomp heeft een lengte van ca. 12 meter, de grootste breedte is ca. 2.50 meter. de diepgang ca 40 cm, hoogte met opboeisels ca. 1.80 meter, de mast heeft een lengte van ca. 12 meter. De zomp is een platbodem waaraan de boorden verbonden zijn d.m.v. krombouten.
De boeisels zijn afneembaar, verbonden d.m.v. krammen en spieen. Roerstok en helmblad zijn afneembaar. In't kleine vooronder is een fornuisje ondergebracht. Voor de mast wordt de fok gehesen, achter de mast bevindt zich 't grootzeil (met stutter of spriet). Opmerkelijk is de vorm van de voorsteven.


Wilt U meer informatie over Enter of een rondvaart maken met de Enterse Zomp bezoek dan de website Enter city.


Enter was in vroeger tijden een echt klompenmakersdorp. Er waren een groot aantal klompen fabrieken in Enter. De historie van de klomp in Enter en hoe de klompen worden gemaakt, wordt uitgelegd in het Klompenmuseum in Enter. In de zomermaanden worden hier ook demonstraties gegeven door een echte klompenmaker. Als je in Enter bent, mag je een bezoek aan de grootste klomp van Nederland niet missen.


Bezoek nog even de website VVV Enter voor meer informatie over Enter en omgeving.